Omgaan met een depressieve ouder is vaak lastig. Je vader of moeder is niet meer te motiveren, voelt zich somber of heeft suïcidale gedachten. Lees hier wat wel en niet moet doen.

Omgaan met een depressieve ouder

Een depressieve vader of moeder kan voor de jou als kind en voor andere gezinsleden ontzettend ingewikkeld zijn omdat je vaak niet goed weet wat te doen. Daar komt bij dat er meestal veel emoties in het spel zijn, zoals wanhoop, angst en verdriet. Hieronder zijn verschillende scenario's en belangrijke punten beschreven die jou misschien kunnen helpen.

Het belang van opvoeding en thuissituatie

Opvoeding en thuissituatie spelen een belangrijke rol in het ontstaan van een depressie. Depressieve volwassenen geven vaak aan dat ze een opvoeding hebben gehad waarin er weinig ruimte was voor complimenten of emotionele steun. Er werd bijvoorbeeld van het kind verwacht dat hij of zij niet mocht huilen of altijd moest presteren. Tevens kunnen ruziënde ouders, scheidingen, het overlijden van een ouder of misbruik diepe mentale wonden creëren bij het kind, waar het later in het leven last van kan krijgen.

Een opvoeding waarbij er sprake is van weinig steun maar wel van veel kritiek of controle kan zorgen voor een langere duur van de depressie (Lemmens et al., 2016). Om beter te leren omgaan met een depressieve vader of moeder kan het helpen om te kijken naar hoe je ouder zijn of haar opvoeding heeft ervaren. Het kan ook helpen om te praten over wat je zelf vroeger hebt meegemaakt; hoe was het voor jou als kind thuis en wat vond je fijn en minder fijn?

Ouders met een depressie

Ouders met een depressie zijn vaak onvoorspelbaarder, kritischer, minder betrokken en minder geneigd compromissen te sluiten bij conflicten. Dit kan voor jou als kind moeilijk zijn. Vooral situaties waarbij alleenstaande ouders met een depressie voor een kind moeten zorgen zijn risicovol voor de ouder. Vooral jonge kinderen met een depressieve ouder lopen het risico om onveilige hechtingspatronen te ontwikkelen. Het gevolg hiervan is dat ze zelf ook kwetsbaar te worden voor depressies (Lemmens et al., 2016).

Het is als kind belangrijk dat je hulp zoekt. Hierbij is het in de eerste plaats belangrijk dat je hulp zoekt voor jezelf, dan pas voor je ouder. Hulp kan gevonden worden bij een goede vriend of vriendin, maar ook bij bijvoorbeeld je huisarts. Een gesprek met je huisarts is gratis. Huisartsen hebben een neutrale positie en zijn geschoold in dit soort problemen. Bel in geval van nood het alarmnummer.

Het is zeer belangrijk om te beseffen dat het als kind niet jou taak is om het leven van je ouders te bepalen. Het is in eerste plaats belangrijk om voor jezelf te zorgen. Denk goed om jezelf. Het is zeer eenvoudig om (te) veel energie weg te geven en te proberen je ouder(s) te "redden".

Ik heb een ouder die niet geholpen wil worden.

Het kan zijn dat je ouder niet geholpen wil worden. Probeer daar niet tegen te vechten, dat heeft meestal geen zin. Tracht er in ieder geval voor te zorgen dat je zelf hulp krijgt. Je kan hierbij denken aan een veilige plek voor wanneer het slechter gaat met je ouder(s), of een plek waar je over je gedachten en gevoelens kunt praten.

Het vervelende van een depressie is dat je het niet voor iemand anders kunt oplossen. Een depressie is helaas niet hetzelfde als een lekke band van een fiets die je naar de fietsenmaker kunt brengen. Het enige wat je kunt doen is luisteren naar je ouders, aandacht en erkenning geven voor diens moeilijkheden. Er simpelweg zijn is meestal voldoende, iemand die luistert zonder te oordelen is vaak erg prettig. Hierbij moet je wel onthouden dat je ten alle tijde op jezelf moet passen. Als het je te veel wordt dan is het verstandig om uit de situatie te stappen, ook wanneer je de enige bent die er voor je ouder is. Niemand is gebaat bij twee depressieve, sombere mensen bij elkaar.

Je mag voor advies altijd met ons bellen of een mail sturen.